Een van de belangrijkste dingen om te onthouden

is dat storytelling niet alleen gaat over verhalen vertellen maar nog meer over luisteren. Want door aandachtig en oordeel loos te luisteren en de juiste vraag te stellen kun je de persoon tegenover je prikkelen zijn of haar verhaal te vertellen. Een verhaal bestaat technisch gezien uit verschillende onderdelen en het geheel kun je narratief analyseren. Het bijzondere is dat verhalen gevoel of emotie bevatten, zo lading toevoegen aan de inhoud en zorgen voor betekenisgeving. Daarom weten verhalen te raken en is het niet slechts een opsomming van data en gebeurtenissen maar weten verhalen te verbinden met je hart.

Samen in hetzelfde verhaal

De verteller en toehoorder kunnen voor een moment samen in hetzelfde verhaal zitten (neural coupling) en de toehoorder voelt bijna letterlijk even hoe het is om in de schoenen van de verteller te staan.  In de verhalen wereld wordt dit ook wel transportatie genoemd. De duiding van hetzelfde verhaal kan voor iedereen echter anders zijn vanuit het eigen perspectief, zo ontstaat het meervoudig perspectief.

Hoe bijzonder is het dat je even die hoofdpersoon in dat mooie boek of die spannende film kan zijn zonder de gebeurtenissen in het verhaal zelf mee te hoeven maken. Ditzelfde geldt voor verhalen waarin een patiënt of collega de hoofdpersoon of een andere sleutelfiguur is. Soms kan iets je zo aangrijpen dat je zelfs besluit je gedrag te veranderen na het doorvoelen van het verhaal. Zo kunnen verhalen leiden tot transformatie.

Een waardevol verhaal kan groot en oh zo klein zijn. Het verhaal kan raken aan de organisatie waar je werkt, maar kan ook heel persoonlijk zijn. Je verhaal vertelt je soms wat je onbewust al wist maar nooit zo had verwoord of verteld.     

Een persoonlijk verhaal of organisatie verhaal

In mijn opleiding tot storypractitioner ontwikkelden zich eigenlijk twee verhalen naast elkaar. Het ene verhaal ging over de worsteling van de organisatie waar ik werkte (MC Slotervaart), waarbij ik helaas de grote wending van het faillissement via de verhalen die ik deelde zag aankomen. Het andere verhaal was mijn persoonlijke zingevingsverhaal, mijn verhaal van verdriet, trots en de toekomstvisie. Het verhaal geeft structuur aan de inhoud, context, gebeurtenissen, personages, de worsteling en wending en het gevoel dat daarbij overheerst. Op deze manier is werken met verhalen een waardevolle tool als je toe bent aan een volgende persoonlijke ontwikkelingsstap en je wilt verbinden met je eigen (leiderschaps) verhaal.